Chăn nuôi Việt Nam
Mô hình mới phát triển ngành chăn nuôi bò sữa
18/12/2014 20:48
Với những lợi ích thiết thực như giá thu mua sữa cao và ổn định, được tư vấn về kiến thức chăn nuôi, được hỗ trợ mua thức ăn cho bò sữa với giá gốc…, mô hình “nhóm và tổ hợp tác tự quản” mà công ty FrieslandCampina Việt Nam đang triển khai hiện thu hút đông đảo những hộ nông dân nuôi bò sữa tham gia.
Triển vọng từ mô hình mới
Theo tài liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, ngành chăn nuôi bò sữa xuất hiện ở Việt Nam từ khoảng những năm 20 của thế kỷ XX. Mặc dù đây không phải là ngành chăn nuôi truyền thống của nước ta nhưng nuôi bò lấy sữa vẫn đem lại lợi nhuận cao hơn so với các ngành chăn nuôi khác.
Tuy vậy, chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam vẫn mới đang dừng lại ở quy mô nhỏ, phát triển manh mún theo từng hộ gia đình; các tiêu chuẩn về công nghệ cũng như việc đảm bảo sản lượng và chất lượng cao nhất chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức. Giá của các nguyên liệu đầu vào như thức ăn cho bò sữa ngày càng tăng càng làm cho bài toán lợi nhuận càng thêm nan giải.
Trước thực tế đó, mô hình nhóm và tổ hợp tác để tự quản do công ty FrieslandCampina Việt Nam khởi xướng đã nhận được sự quan tâm từ người nông dân nuôi bò sữa. Theo mô hình nhóm và tổ hợp tác tự quản sẽ bầu ra những nhóm trưởng, tổ trưởng và những người này sẽ có trách nhiệm ghi chép số lượng sữa của từng thành viên, lấy mẫu sữa của từng thành viên ở từng buổi giao sữa, lưu giữ và phân tích khi cần thiết nhằm cải thiện chất lượng nguồn sữa tươi của từng thành viên tham gia và của nhóm. Khi đến kỳ hạn thanh toán tiền sữa, nhóm trưởng và tổ trưởng chủ động nhận và chi trả tiền sữa cho các thành viên theo giá của công ty chi trả.
Những nhóm, tổ tự quản lập ra sẽ được công ty hỗ trợ lắp đặt hệ thống bồn lạnh tại chỗ giúp nâng cao chất lượng vi sinh của sữa, nhờ đó giá thu mua sữa sẽ cao hơn so với trước đây. Hơn thế nữa, công ty FrieslandCampina Việt Nam còn kết nối các công ty cung cấp thức ăn chăn nuôi bò sữa nhằm giúp cho nông dân mua được thức ăn cho bò sữa trực tiếp từ nhà máy với giá hợp lý do không phải thông qua trung gian đại lý các cấp.
Bên cạnh đó, công ty còn hỗ trợ nông dân kiểm tra chất lượng thức ăn chăn nuôi của từng lô hàng nhằm đảm bảo nguồn sữa tươi nguyên liệu đạt chất lượng như yêu cầu. .
Những thành công bước đầu
Sau những nỗ lực của công ty, tính đến cuối tháng tư năm nay, đã có 75 nhóm và tổ tự quản, giá sữa thu mua đối với nhóm và tổ hợp tác tự quản trung bình cao hơn 4% đến 10% so với giá của nông dân hoạt động cá thể.
Ông Nguyễn Thanh Phương, một trưởng nhóm của mô hình này tại xã Tân An Hội, Củ Chi cho biết, hiện nhóm của ông có 13 thành viên với tổng số lượng bò sữa khoảng hơn 130 con. Gia đình ông hợp tác với FrieslandCapina Việt Nam từ hơn 10 năm qua với xuất phát điểm là hộ nông dân cá thể.
Theo ông Phương, từ khi tham gia vào chương trình, ông và các thành viên trong nhóm luôn phải cố gắng để cho ra sản phẩm sữa tốt nhất để đáp ứng được tiêu chuẩn khắt khe mà FrieslandCampina Việt Nam áp dụng, cả về chất lượng, số lượng lẫn vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Và cũng nhờ vậy mà kinh tế các gia đình trong nhóm cũng khá lên từ việc cung cấp sữa số lượng lớn, đều đặn và ổn định.
Hay ông Lê Văn Mống, cùng xã với ông Phương, hiện đang là tổ trưởng của một tổ hợp tác tự quản gồm 18 thành viên. Ông Mống cho hay, lợi ích lớn nhất từ mô hình này mà người chăn nuôi bò sữa được hưởng chính là giá thức ăn chăn nuôi đầu vào sẽ được giảm đáng kể do FrieslandCampina Việt Nam đảm nhiệm việc kết nối công ty cung cấp thức ăn chăn nuôi cung cấp với số lượng lớn, giá thành thấp hơn cho các nhóm và tổ hợp tác so với hình thức các hộ nộng dân mua từ các đại lý nhiều tầng cấp như trước nay.
Ông Phương và ông Mống chỉ là hai trường hợp điển hình trong số hơn 3.000 hộ nông dân ở Bình Dương và các vùng lận cận Củ Chi, Long An, Tây Ninh tham gia chương trình phát triển ngành sữa của FrieslandCampina Việt Nam. Và trong thời gian tới, công ty sẽ còn mở rộng mô hình ra tất cả những vùng sữa nguyên liệu của FrieslandCampina Việt Nam như Sóc Trăng, Long An, Củ Chi, Lâm Đồng và các vùng chăn nuôi phía Bắc như Hà Nam, Hưng Yên…đúng với phương châm “phát triển bền vững” của chương trình trong gần hai thập kỷ qua.
Theo tài liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, ngành chăn nuôi bò sữa xuất hiện ở Việt Nam từ khoảng những năm 20 của thế kỷ XX. Mặc dù đây không phải là ngành chăn nuôi truyền thống của nước ta nhưng nuôi bò lấy sữa vẫn đem lại lợi nhuận cao hơn so với các ngành chăn nuôi khác.
Tuy vậy, chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam vẫn mới đang dừng lại ở quy mô nhỏ, phát triển manh mún theo từng hộ gia đình; các tiêu chuẩn về công nghệ cũng như việc đảm bảo sản lượng và chất lượng cao nhất chưa được quan tâm và đầu tư đúng mức. Giá của các nguyên liệu đầu vào như thức ăn cho bò sữa ngày càng tăng càng làm cho bài toán lợi nhuận càng thêm nan giải.
Trước thực tế đó, mô hình nhóm và tổ hợp tác để tự quản do công ty FrieslandCampina Việt Nam khởi xướng đã nhận được sự quan tâm từ người nông dân nuôi bò sữa. Theo mô hình nhóm và tổ hợp tác tự quản sẽ bầu ra những nhóm trưởng, tổ trưởng và những người này sẽ có trách nhiệm ghi chép số lượng sữa của từng thành viên, lấy mẫu sữa của từng thành viên ở từng buổi giao sữa, lưu giữ và phân tích khi cần thiết nhằm cải thiện chất lượng nguồn sữa tươi của từng thành viên tham gia và của nhóm. Khi đến kỳ hạn thanh toán tiền sữa, nhóm trưởng và tổ trưởng chủ động nhận và chi trả tiền sữa cho các thành viên theo giá của công ty chi trả.
Chuyên viên khuyến nông của công ty FrieslandCampina Việt Nam trực tiếp đến hướng dẫn nông dân tại trang trại
Những nhóm, tổ tự quản lập ra sẽ được công ty hỗ trợ lắp đặt hệ thống bồn lạnh tại chỗ giúp nâng cao chất lượng vi sinh của sữa, nhờ đó giá thu mua sữa sẽ cao hơn so với trước đây. Hơn thế nữa, công ty FrieslandCampina Việt Nam còn kết nối các công ty cung cấp thức ăn chăn nuôi bò sữa nhằm giúp cho nông dân mua được thức ăn cho bò sữa trực tiếp từ nhà máy với giá hợp lý do không phải thông qua trung gian đại lý các cấp.
Bên cạnh đó, công ty còn hỗ trợ nông dân kiểm tra chất lượng thức ăn chăn nuôi của từng lô hàng nhằm đảm bảo nguồn sữa tươi nguyên liệu đạt chất lượng như yêu cầu. .
Những thành công bước đầu
Sau những nỗ lực của công ty, tính đến cuối tháng tư năm nay, đã có 75 nhóm và tổ tự quản, giá sữa thu mua đối với nhóm và tổ hợp tác tự quản trung bình cao hơn 4% đến 10% so với giá của nông dân hoạt động cá thể.
Ông Lê Văn Mống – Tổ trưởng một tổ hợp tác tự quản tại Củ Chi
Ông Nguyễn Thanh Phương, một trưởng nhóm của mô hình này tại xã Tân An Hội, Củ Chi cho biết, hiện nhóm của ông có 13 thành viên với tổng số lượng bò sữa khoảng hơn 130 con. Gia đình ông hợp tác với FrieslandCapina Việt Nam từ hơn 10 năm qua với xuất phát điểm là hộ nông dân cá thể.
Theo ông Phương, từ khi tham gia vào chương trình, ông và các thành viên trong nhóm luôn phải cố gắng để cho ra sản phẩm sữa tốt nhất để đáp ứng được tiêu chuẩn khắt khe mà FrieslandCampina Việt Nam áp dụng, cả về chất lượng, số lượng lẫn vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm. Và cũng nhờ vậy mà kinh tế các gia đình trong nhóm cũng khá lên từ việc cung cấp sữa số lượng lớn, đều đặn và ổn định.
Hay ông Lê Văn Mống, cùng xã với ông Phương, hiện đang là tổ trưởng của một tổ hợp tác tự quản gồm 18 thành viên. Ông Mống cho hay, lợi ích lớn nhất từ mô hình này mà người chăn nuôi bò sữa được hưởng chính là giá thức ăn chăn nuôi đầu vào sẽ được giảm đáng kể do FrieslandCampina Việt Nam đảm nhiệm việc kết nối công ty cung cấp thức ăn chăn nuôi cung cấp với số lượng lớn, giá thành thấp hơn cho các nhóm và tổ hợp tác so với hình thức các hộ nộng dân mua từ các đại lý nhiều tầng cấp như trước nay.
Ông Phương và ông Mống chỉ là hai trường hợp điển hình trong số hơn 3.000 hộ nông dân ở Bình Dương và các vùng lận cận Củ Chi, Long An, Tây Ninh tham gia chương trình phát triển ngành sữa của FrieslandCampina Việt Nam. Và trong thời gian tới, công ty sẽ còn mở rộng mô hình ra tất cả những vùng sữa nguyên liệu của FrieslandCampina Việt Nam như Sóc Trăng, Long An, Củ Chi, Lâm Đồng và các vùng chăn nuôi phía Bắc như Hà Nam, Hưng Yên…đúng với phương châm “phát triển bền vững” của chương trình trong gần hai thập kỷ qua.
Bài viết khác: